Τα παιδιά, τα νήπια και τα νεογνά αποτελούν μια ευαίσθητη ομάδα πληθυσμού. Η μικρή σωματική τους διάπλαση σε συνδυασμό με την ανάγκη για αυξημένη φροντίδα οδήγησαν την ανάπτυξη της Παιδοωτορινολαρυγγολογίας ως μιας ξεχωριστής εξειδίκευσης στην ΩΡΛ.
Οι νέες χειρουργικές τεχνικές που αφορούν τις παθήσεις των παιδιών στην ΩΡΛ, έχουν αναπτυχθεί με τρόπο, ώστε να απαντούν εξατομικευμένα στις ανάγκες των νεογνών και των παιδιών. Η χρήση της τεχνολογίας στην ιατρική όπως το σύγχρονο ψαλίδι υπερήχων ανώδυνης χειρουργική, οι ραδιοσυχνότητες, η ενδοσκοπική χειρουργική κ.α. έχουν βοηθήσει στο να είναι πλέον η χειρουργική των παιδιών αναίμακτη, ταχεία και ασφαλής.
Από την παιδοωτορινολαρυγγολόγο διενεργούνται οι κάτωθι χειρουργικές επεμβάσεις:
- Αμυγδαλεκτομή – Αφαίρεση αμυγδαλών
- Αδενοτομή – Επέμβαση για Κρεατάκια
- Τυμπανοτομή – Τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού στα αυτιά
- Διατομή βραχέως χαλινού γλώσσας
- Αφαίρεση – μαρσιποποίηση βατραχίου
- Ωτοπλαστική – Διόρθωση σε «πεταχτά» αυτιά
- Αφαίρεση βραγχιακής κύστης τραχήλου
- Αφαίρεση κύστης θυρεογλωσσικού πόρου
Η αμυγδαλεκτομή αποτελεί μαζί με την αδενοτομή (εγχείρηση για κρεατάκια) τη συχνότερη πραγματοποιούμενη επέμβαση της παιδικής ηλικίας.
Τι είναι οι αμυγδαλές και ποιος ο ρόλος τους;
Οι αμυγδαλές μας, αποτελούν τμήμα του λεμφικού ιστού στα πλάγια τοιχώματα του φάρυγγα. Οι δύο παρίσθμιες αμυγδαλές μαζί με τις αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) και τη γλωσσική αμυγδαλή, αποτελούν το λεμφικό δακτύλιο του Waldayer.
Ρόλος των αμυγδαλών στον οργανισμό είναι η παραγωγή αντισωμάτων, η άμυνα του οργανισμού και η εξουδετέρωση παθογόνων μικροοργανισμών, ιών και μικροβίων.
Οι νεότερες μελέτες δείχνουν ότι μέχρι την ηλικία των 3- 4 ετών είναι απαραίτητες για τον οργανισμό διότι βοηθούν στην ανάπτυξη του ανοσοποιητικού συστήματος. Μετά την ηλικία αυτή δεν είναι πλέον απαραίτητες για τον οργανισμό. Αντιθέτως, υποτροπιάζουσες φλεγμονές ή χρόνια αμυγδαλίτιδα μπορεί να οδηγήσουν σε επιπλοκές στην καρδιά (βαλβιδοπάθειες, αγγειακή νόσος), στους νεφρούς ή στις αρθρώσεις.
Αμυγδαλεκτομή: Πότε πρέπει να γίνεται;
Η αμυγδαλεκτομή στα παιδιά θα πρέπει να πραγματοποιείται στις εξής περιπτώσεις:
- Υποτροπιάζοντα επεισόδια αμυγδαλίτιδας στη διάρκεια ενός έτους (3 ή περισσότερα) και συχνή χρήση αντιβιοτικών
- Σε έντονο ροχαλητό ή/και σε άπνοιες ύπνου που οδηγούν σε χρόνια καταπόνηση της καρδιάς και των πνευμόνων
- Υπερτροφία των αμυγδαλών που οδηγούν σε δυσχέρεια σίτισης και κακή ανάπτυξη των μικρών παιδιών
- Χρόνια κρυπτική αμυγδαλίτιδα, με παρουσία βυσμάτων που οδηγούν σε δυσοσμία αναπνοής, χρόνιο πόνο, διόγκωση λεμφαδένων και βήχα
- Όταν έχει γίνει έστω μια φόρα περιαμυγδαλικό απόστημα
- Όταν η φλεγμονή επεκτείνεται στα γειτονικά όργανα
- Σε παιδιά με υποκείμενα νοσήματα, όπου η λήψη αντιβιοτικών είναι δυσχερής
- Σε υποψία κακοήθειας (όπου συνδυάζεται με βιοψία)
Από ποιά ηλικία και μετά μπορεί να υποβληθεί κάποιος σε αμυγδαλεκτομή;
Μετά την ηλικία των 3 ετών, μπορεί να πραγματοποιηθεί με ασφάλεια, χωρίς επιπλοκές ή αρνητικές επιπτώσεις για το παιδί.
Πώς γίνεται η επέμβαση της αμυγδαλεκτομής;
Ενσωματώνοντας τη νέα ιατρική τεχνολογία του 21ου αι. στην ΩΡΛ έχουμε τη δυνατότητα να πραγματοποιούμε την επέμβαση της αμυγδαλεκτομής με νέες πρωτοπόρες και ασφαλείς τεχνικές. Η επέμβαση πραγματοποιείται με ειδικό εργαλείο ραδιοσυχνοτήτων αμερικανικής τεχνολογίας COBLATION◊ Plasma, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουμε μία εντελώς αναίμακτη και ασφαλή επέμβαση. Ο χειρουργικός χρόνος και η ώρα της νάρκωσης έχουν ελαχιστοποιηθεί. Γίνεται πλήρης αφαίρεση του παθολογικού αμυγδαλικού ιστού χωρίς να παραμένουν υπολείμματα. Δεν γίνεται τραυματισμός στους γύρω ιστούς (φάρυγγας-παρίσθμια), ούτε μπαίνουν ράμματα. Έτσι έχουμε καταφέρει να μειώσουμε το μετεγχειρητικό πόνο και τον χρόνο ανάρρωσης στο ελάχιστο, ούτως ώστε ο ασθενής να μπορέσει να επιστρέψει γρήγορα στα καθήκοντά του, το σχολείο ή την εργασία του.
Η αμυγδαλεκτομή πραγματοποιείται με γενική αναισθησία. Η διάρκεια της επέμβασης είναι περίπου 20 λεπτά. Η εισαγωγή του παιδιού γίνεται την ημέρα της επέμβασης όπου θα γίνουν και οι αιματολογικές εξετάσεις, ενώ προτιμούμε την παραμονή του ασθενούς μας στην κλινική για ένα βράδυ. Μετά την εγχείρηση ακολουθεί ειδικό πρόγραμμα διατροφής με μαλακές τροφές για μία εβδομάδα, ενώ καλό είναι το παιδί να μην πάει στο σχολείο ή στον παιδικό σταθμό για το εν λόγω χρονικό διάστημα.
Η αδενοτομή μαζί με την αμυγδαλεκτομή αποτελούν την συνηθέστερη επέμβαση στα παιδιά.
Τι είναι οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια);
Οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια), όπως και οι αμυγδαλές, είναι λεμφικός ιστός ο οποίος συμμετέχει στην άμυνα του οργανισμού έναντι των λοιμώξεων. Βρίσκονται στο οπίσθιο τοίχωμα του ρινοφάρυγγα, πίσω από τη μύτη μας και ως εκ τούτου δεν είναι ορατές από το στόμα.
Τι είναι η υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων;
Οι αδενοειδείς (κρεατάκια) παρουσιάζουν μια σταδιακή αύξηση του μεγέθους τους -υπερτροφία- από την ηλικία των 2 ετών μέχρι την ηλικία των 6, ενώ φυσιολογικά υποχωρούν σταδιακά σε μέγεθος μέχρι την ηλικία των 10-12 ετών.
Οι συχνές λοιμώξεις στα παιδιά -ιογενείς ή μικροβιακές- προκαλούν μια επιπλέον αύξηση του μεγέθους των αδενοειδών πέραν του φυσιολογικού, η οποία μπορεί να πάρει πολύ μεγάλες διαστάσεις (μέχρι το μέγεθος ενός καρυδιού).
Τι προβλήματα μπορεί να προκαλέσουν στο παιδί;
Λόγω της θέσης τους στο πίσω μέρος της μύτης μπορεί να προκαλέσουν μερική ή ακόμη και ολική απόφραξη του αεραγωγού. Δυσχέρεια ρινικής αναπνοής με στοματική αναπνοή, ροχαλητό ή/και άπνοια στον ύπνο αποτελούν μερικά από τα συμπτώματα. Το παιδί δεν έχει συγκέντρωση στο σχολείο, είναι αδικαιολόγητα κουρασμένο, δεν τρώει καλά και ορισμένες φορές υπολείπεται σε ανάπτυξη από τα αντίστοιχα παιδιά της ηλικίας του.
Οι αδενοειδείς βρίσκονται επίσης σε γειτονία με τον «εξαερισμό» του αυτιού μας, τη λεγόμενη ευσταχιανή σάλπιγγα. Η απόφραξη της ευσταχιανής σάλπιγγας λόγω της μεγάλης αύξησης του μεγέθους των αδενοειδών προκαλεί προβλήματα στα αυτιά, λόγω συγκέντρωσης υγρού σε αυτά ως απόρροια του κακού αερισμού τους. Έτσι εμφανίζονται παθήσεις όπως οξεία μέση ωτίτιδα, χρόνια εκκριτική ωτίτιδα, με συνοδό βαρηκοΐα, διάσπαση της προσοχής και διαταραχές στην ανάπτυξη του λόγου του παιδιού.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται με την ενδοσκόπηση της μύτης με ειδικό εύκαμπτο παιδιατρικό ενδοσκόπιο. Είναι διαδικασία απλή, ανώδυνη και ταχεία και πραγματοποιείται στο ιατρείο.
Πότε τα παιδιά πρέπει να υποβληθούν σε επέμβαση αφαίρεσης των αδενοειδών εκβλαστήσεων;
Όταν οι αδενοειδείς είναι υπερτροφικές και παρουσιαστούν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα προβλήματα στα παιδιά:
- Σοβαρή δυσχέρεια ρινικής αναπνοής με στοματική αναπνοή
- Ορθοδοντικές ανωμαλίες ή ανάπτυξη «αδενοειδούς προσωπείου»
- Ροχαλητό ή/και άπνοιες στον ύπνο
- Δυσκολίες στη σίτιση και υπολειπόμενη ανάπτυξη
- Χρόνια αδενοειδίτιδα, πυώδη ρινοφαρυγγίτιδα και παραρρινοκολπίτιδα ανθεκτική στη φαρμακευτική αγωγή
- Εμμένουσα εκκριτική ωτίτιδα και υποτροπιάζουσα πυώδη μέση ωτίτιδα
Η σημαντικότερη ένδειξη ωστόσο αποτελεί η βελτίωση της ποιότητας ζωής του παιδιού.
Τι πετυχαίνουμε με τη χειρουργική επέμβαση;
Με την αδενοτομή (επέμβαση για κρεατάκια) βελτιώνουμε την αναπνοή του παιδιού με την αποσυμφόρηση της περιοχής του ρινοφάρυγγα, ενώ έχουμε πλήρη εξάλειψη του ροχαλητού και των απνοιών. Ταυτόχρονα, αφαιρώντας το «εμπόδιο» από την ευσταχιανή σάλπιγγα, διευκολύνουμε τον αερισμό του μέσου ωτός και μειώνουμε τη συχνότητα εμφάνισης εκκριτικής ωτίτιδας.
Σε ποια ηλικία γίνεται η επέμβαση;
Μετά την ηλικία των 3 ετών όταν υπάρχει ένδειξη μπορεί να γίνει η επέμβαση.
Πώς γίνεται η επέμβαση;
H αδενοτομή είναι μια ανώδυνη επέμβαση η οποία πραγματοποιείται με γενική αναισθησία από ειδικό Παιδοαναισθησιολόγο. Διενεργείται διαστοματικά, ενώ ειδικό ενδοσκόπιο με κάμερα από τη μύτη παρέχει μεγέθυνση και ακριβή ορατότητα στην περιοχή των αδενοειδών. Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί με την κλασσική μέθοδο αφαίρεσης των αδενοειδών με «αδενοτόμο» ή με την τεχνολογία του Coblation. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε εξάχνωση των αδενοειδών, χωρίς να υπάρχει «σταγόνα» αίματος. Έτσι, δεν υπάρχει κίνδυνος από απώλεια αίματος ούτε μετεγχειρητική αιμορραγία.
Πόσες μέρες θα χρειαστεί νοσηλεία;
Το παιδί έρχεται το πρωί στο Νοσοκομείο και γίνονται εξετάσεις αίματος. Μετά την αφαίρεση παραμένει ένα βράδυ στην κλινική περισσότερο για προληπτικούς λόγους, ώστε να αισθάνονται και οι γονείς ασφαλείς. Επιστρέφει την επόμενη μέρα το πρωί στο σπίτι του, χωρίς να υπάρχει κάποια επώδυνη ανάμνηση. Καλό είναι για ένα δεκαήμερο μετά την επέμβαση το παιδί να μην αρρωστήσει και να μην «κρυώσει».
Πότε θα πρέπει να αφαιρεθούν οι αμυγδαλές και τα κρεατάκια σε ένα παιδί;
Η σημαντικότερη ένδειξη αποτελεί η βελτίωση της ποιότητας ζωής του μικρού μας ασθενούς.
Όταν το παιδί παρουσιάζει δυσκολία στην αναπνοή και τη σίτιση, ροχαλητό και άπνοιες ύπνου, προτού εμφανιστούν ορθοδοντικές ανωμαλίες, θα πρέπει να χειρουργηθεί. Επίσης όταν συμβαίνουν συχνές φλεγμονές με πυώδη ρινική έκκριση και επιπλοκές από τα αυτιά που δεν υποχωρούν με αντιβιοτικά. Μία ακόμη ένδειξη αφαίρεσης των αμυγδαλών είναι υποτροπιάζουσα αμυγδαλίτιδα ή η χρόνια κρυπτική αμυγδαλίτιδα, με παρουσία βυσμάτων, δυσοσμία αναπνοής, χρόνιο πόνο, διόγκωση λεμφαδένων και βήχα. (για περισσότερες λεπτομέρειες δες επεμβάσεις ΠΑΙΔΟ-ΩΡΛ)
Γενικά μετά την ηλικία των 4 ετών μπορεί να πραγματοποιηθεί χειρουργική αφαίρεση των αμυγδαλών και των αδενοειδών με ασφάλεια, χωρίς πιθανότητα υποτροπών.
Η παρουσία υγρού στο αυτί των παιδιών είναι μία συχνή πάθηση. Η επιστημονική της ονομασία είναι «εκκριτική ωτίτιδα» και χαρακτηρίζεται από την «έκκριση» και τη συλλογή λεπτόρρευστου ή παχύρευστου υγρού πίσω από το τύμπανο. Οφείλεται στον κακό αερισμό του αυτιού, λόγω της απόφραξης της ευσταχιανής σάλπιγγας (τον σωλήνα που ενώνει τη μύτη με το αυτί μας) από υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια). Προκαλεί ελαφρύ πόνο, υποτροπιάζουσες ωτίτιδες και βαρηκοΐα στα παιδιά. (για περισσότερες λεπτομέρειες δες στην ΠΑΙΔΟ-ΩΡΛ)
Η θεραπεία στα αρχικά στάδια της νόσου γίνεται με φαρμακευτική αγωγή για αρκετές ημέρες. Εάν τα φάρμακα, ωστόσο, δεν είναι αποτελεσματικά, τότε πρέπει το υγρό να αφαιρεθεί.
Τι είναι η τυμπανοτομή; Πώς γίνεται;
Η αφαίρεση του υγρού πραγματοποιείται χειρουργικά με παρακέντηση του τυμπάνου, την τυμπανοτομή. Η επέμβαση πραγματοποιείται με γενική αναισθησία. Υπό τη μεγέθυνση χειρουργικού μικροσκοπίου γίνεται μελέτη του τυμπάνου και με ειδικά εργαλεία ωτοχειρουργικής πραγματοποιείται μία μικροσκοπική «τρύπα» σε αυτό. Ακολουθεί αφαίρεση του υγρού από το αυτί του παιδιού και καθαρισμός. Αν το υγρό έχει παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να είναι παχύρευστο. Σε αυτές τις περιπτώσεις ίσως χρειασθεί να τοποθετηθούν στο τύμπανο οι σωληνίσκοι αερισμού.
Τι είναι οι σωληνίσκοι αερισμού;
Τα σωληνάκια είναι πολύ μικρά πλαστικά αντικείμενα τα οποία τοποθετούνται σε μια τεχνητή «τρύπα» στο τύμπανο του αυτιού. Ο ρόλος τους είναι ο εξαερισμός του μέσου ωτός, η εξίσωση των πιέσεων της τυμπανικής κοιλότητας και η εξυγίανση του βλεννογόνου της. Αυτά παραμένουν για τρείς με έξι μήνες και στη συνέχεια αποπίπτουν από μόνα τους στον έξω ακουστικό πόρο.
Πότε αποκαθίσταται η ακοή του παιδιού;
Μετά την τυμπανοτομή ή την τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού, η ακοή του παιδιού επανέρχεται άμεσα στο φυσιολογικό.
Η επέμβαση συνδυάζεται σχεδόν πάντα και με αφαίρεση των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια), τη γενεσιουργό αιτία του προβλήματος.
Ο χαλινός της γλώσσας, είναι μία πτυχή βλεννογόνου στο κάτω μέρος αυτής, συνδέοντάς την με το έδαφος του στόματος.
Σε μερικούς ανθρώπους είναι ιδιαίτερα βραχύς ή ισχυρός. Αυτό προκαλεί περιορισμό της κινητικότητας της γλώσσας με αποτέλεσμα:
- Δυσκολία στη σίτιση ή στην απομύζηση του γάλακτος σε πολύ μικρά παιδιά
- Δυσκολία στην ομιλία και εμφάνιση δυσαρθρίας
- Πόνο μετά από έντονη ομιλία
Η αντιμετώπιση είναι πολύ απλή. Γίνεται με τοπική αναισθησία, στο ιατρείο ή στην κλινική, με διατομή του χαλινού με ψαλίδι υπερήχων.
Καλό είναι να γίνεται σε μικρές ηλικίες (αν είναι δυνατόν από τους πρώτους μήνες ) ώστε να προληφθούν πιθανώς διαταραχές της άρθρωσης και της σίτισης.
Το «βατράχιο» είναι μια διόγκωση στο έδαφος του στόματος, κάτω από την γλώσσα.
Οφείλεται σε απόφραξη του εκφορητικού πόρου ενός ελάσσονος σιελογόνου αδένος στο έδαφος του στόματος. Ακολουθεί συλλογή σιέλου και εμφάνιση μίας ανώδυνης διόγκωσης μέσα στο στόμα κάτω από τη γλώσσα. Είναι συνήθως διαυγής, ενώ αυξάνεται σε μέγεθος μετά από τη λήψη τροφής.
Είναι μια κατάσταση εντελώς καλοήθης. Παρ` όλα ταύτα χρήζει χειρουργικής διάνοιξης και αφαίρεσης λόγω της πιθανότητας πυώδους επιμόλυνσης και επιπλοκών.
Η αφαίρεση πραγματοποιείται μέσα από το στόμα με τοπική αναισθησία ή μέθη και διαρκεί μερικά λεπτά. Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει άμεσα στις δραστηριότητές του.
Η ωτοπλαστική – γνωστή και ως αισθητική χειρουργική των αυτιών – είναι μια διαδικασία αλλαγής του σχήματος, της θέσης ή του μεγέθους των πτερυγίων των αυτιών.
Η ωτοπλαστική μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε ηλικία αφού τα αυτιά έχουν φτάσει στο πλήρες μέγεθός τους – συνήθως μετά την ηλικία των 5 ετών – μέχρι την ενηλικίωση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση γίνεται ήδη από την ηλικία των 3 ετών.
Εάν ένα παιδί γεννιέται με αφεστώτα ώτα – προεξέχοντα αυτιά ή άλλα προβλήματα στο σχήμα του αυτιού, ένας νάρθηκας μπορεί να διορθώσει επιτυχώς αυτά τα θέματα αν εφαρμοστεί αμέσως μετά τη γέννηση.
Ενδείξεις για ωτοπλαστική
- Τα αυτιά που προεξέχουν – « πετάγονται» από το κεφάλι
- Τα αυτιά που είναι μεγάλα ανάλογα με το κεφάλι σας
- Τα αυτιά που έχουν δυσμορφίες από κακώσεις
Η ωτοπλαστική τυπικά γίνεται και στα δύο αυτιά για να βελτιστοποιηθεί η συμμετρία τους. Η ωτοπλαστική δεν θα αλλάξει την θέση των αυτιών σας ούτε θα μεταβάλει την ικανότητά σας να ακούτε.
Πώς γίνεται η ωτοπλαστική;
Η ωτοπλαστική γίνεται μετά από εισαγωγή στην κλινική. Πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και μέθη ή προτιμότερα με γενική αναισθησία.
Οι τεχνικές της ωτοπλαστικής διαφέρουν ανάλογα με το είδος της διόρθωσης που απαιτείται. Συνήθως επιλέγεται μία τομή στην οπίσθια επιφάνεια του πτερυγίου του ωτός ώστε να μην υπάρχει εμφανής ουλή. Εν συνεχεία αφαιρείται η περίσσεια χόνδρου και δέρματος. Ο πτερυγιαίος χόνδρος αναδιπλώνεται στην κατάλληλη θέση με κατάλληλες υποστηρικτικές ραφές, ενώ ακολουθεί κλείσιμο των τομών του δέρματος.
Η διαδικασία συνήθως διαρκεί περίπου δύο ώρες.
Μετά την επέμβαση
Μετά την ωτοπλαστική, τα αυτιά καλύπτονται με επιδέσμους για προστασία και στήριξη. Για να διατηρήσετε την πίεση στα αυτιά σας, αποφύγετε τον ύπνο στο πλάι σας. Προσπαθήστε επίσης να μην τρίβετε ή να τοποθετείτε υπερβολική δύναμη στις τομές. Λίγες μέρες μετά την ωτοπλαστική αφαιρούνται οι επίδεσμοι. Τα αυτιά είναι πιθανό να είναι πρησμένα και κόκκινα. Θα χρειαστεί να φορέσετε μια χαλαρή κορδέλα που καλύπτει τα αυτιά σας τη νύχτα για δύο έως έξι εβδομάδες.
Οι βραγχιακές κύστεις είναι συγγενείς επιθηλιακές κύστεις, οι οποίες προκύπτουν στα πλάγια του τραχήλου από την αποτυχία της εξάλειψης κάποιας βραγχιακής σχισμής κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη. Συνήθως αφορούν στη δεύτερη βραγχιακή σχισμή και ανευρίσκονται στα πλάγια του τραχήλου, ενώ σπανιότερα μπορεί να αφορούν στην Ι, ΙΙΙ, ΙV με περιπλοκότερη ανατομία.
Η εμφάνιση της βραγχιακής κύστης δε συσχετίζεται με το φύλο ή την καταγωγή. Εμφανίζεται σε άτομα νεαρής ηλικίας, από την παιδική ηλικία μέχρι την ενηλικίωση.
ΟΙ βραγχιακές κύστεις είναι συνήθως ασυμπτωματικές. Μπορούν ωστόσο να φλεγμαίνουν ή να αποστηματοποιηθούν, ειδικά κατά τη διάρκεια λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. Τότε ο ασθενής ψηλαφά μία κλυδάζουσα μάζα στα πλάγια του τραχήλου, πολλές φορές επώδυνη, ενώ άλλες φορές παρατηρείται και έξοδος πυώδους υλικού από κάποιο στόμιο στο δέρμα του τραχήλου ή στο φάρυγγα. Ανάλογα με το μέγεθος και την ανατομική θέση της κύστης μπορεί να εμφανιστούν τοπικά συμπτώματα, όπως δυσφαγία, δυσφωνία, δύσπνοια και συριγμός.
Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκινώματος εντός μίας βραγχιακής κύστης εκτιμάται κάτω του 1%.
Η θεραπεία της βραγχιακής κύστης είναι η χειρουργική αφαίρεσή της. Όπως όλη η χειρουργική του τραχήλου, έτσι και η αφαίρεση της βραγχιακής κύστης απαιτεί εξειδίκευση από τον χειρουργό. Χρησιμοποιείται πάντα διεγχειρητική μεγέθυνση για την προστασία ευάλωτων ανατομικών δομών όπως οι καρωτίδες, οι σφαγίτιδες, τα λαρυγγικά νεύρα κ.α. Χρησιμοποιείται ενέργεια τύπου υπερήχων ή ραδιοσυχνοτήτων R-F για την ακριβή αφαίρεση της κύστης και πλήρη απομόνωσή της από τους γύρω ιστούς, ώστε να εξαλειφθεί ο κίνδυνος υποτροπής. Η επέμβαση διενεργείται από μια δερματική τομή στο ύψος της κύστης, συνήθως σε κάποια πτυχή του δέρματος , ώστε με την ταυτόχρονη πλαστική αποκατάσταση να «κρυφθεί» τελείως η ουλή.
Η κύστη του θυρεογλωσσικού πόρου είναι η συνηθέστερη συγγενής κύστη του τραχήλου. Εμφανίζεται συνήθως στη μέση γραμμή και είναι η συχνότερη μάζα μέσης γραμμής του τραχήλου στους νεαρούς ασθενείς. Προκύπτει από την αποτυχία της φυσιολογικής απορρόφησης του θυρεοειδούς πόρου κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης (8η-10η εβδομάδα κύησης), και μπορεί έτσι να εμφανιστούν οπουδήποτε κατά μήκος της πορείας του πόρου, από το επίπεδο του θυρεοειδούς έως το τυφλό τρήμα στη βάση της γλώσσας.
Οι κύστεις θυρεογλωσσικού πόρου εμφανίζονται συνήθως κατά την παιδική ηλικία (90% πριν την ηλικία των 10 ετών) ή παραμένουν ασυμπτωματικές έως ότου μολυνθούν, οπότε μπορούν να παρουσιαστούν ανά πάσα στιγμή. Η εμφάνιση τους είναι συνήθως είτε μια ανώδυνη στρογγύλη διόγκωση της μέσης γραμμής του τραχήλου, ή εάν μολυνθεί ως μία εξέρυθρη φλεγμαίνουσα μάζα. Κινείται με την κατάποση και ανέρχεται με την έξοδο της γλώσσας από το στόμα.
Η διάγνωση γίνεται με απεικονιστικές μεθόδους, υπέρηχο, CT, MRI.
Η θεραπεία της κύστης του θυρεογλωσσικού πόρου είναι η χειρουργική εξαίρεση. Η επέμβαση Sistrunk είναι η πιο ενδεδειγμένη θεραπευτική προσέγγιση. Σε αυτήν διενεργείται πλήρης εκτομή της κύστης και του πόρου μέχρι το τυφλό τρήμα, ενώ αφαιρείται en bloc και το μεσαίο τρίτο του υοειδούς οστού, ώστε να μην υπάρχει υποτροπή. Η κύστη προσεγγίζεται από μία μικρή δερματική οριζόντια τομή στο ύψος του θυρεοειδούς χόνδρου και αποκαθίσταται με ενδοδερμική ραφή ώστε να μην υπάρχει ουλή.